آیا میدانستید حدود ۷۰ درصد استارتاپها پس از شروع به فعالیت شکست میخورند؟ تنها به این دلیل که نتوانستهاند به نتایج مورد نظرشان دست پیدا کنند؟ چه دلیلی باعث میشود که ارائه محصول یا خدمت در بازار با شکست مواجه شود؟ در این مقاله از سایت شرکت دانش بنیان متین میخواهیم راجع به mvp صحبت کنیم. تکنیکی که کسبوکارتان را از مسیر شکست دور کرده و باعث میشود احتمال موفقیت شما افزایش پیدا کند. فراموش نکنید هر استارتاپ زمانی به نتیجه دلخواه خود میرسد که مشتری حاضر باشد برای محصول یا خدمت عرضه شده پول پرداخت کند. بنابراین مطالعه این مقاله برای کسی که میخواهد بداند mvp چیست و چه کاربردی دارد خیلی کمککننده است.
آشنایی با mvp
MVP به بنیانگذاران ایدههای مختلف کمک میکند تا آنها بتوانند با حداقل تلاش و هزینه و برای گرفتن بازخورد از سرمایهگذاران و مشتریان، یک نمونه قابل قبول از محصول مورد نظرشان را تهیه کنند. به بیان دیگر mvp که مخفف عبارت Minimum Viable Product است، حداقل محصول قابل ارائه را نشان میدهد. بر این اساس محصول یا خدماتی که دارای حداقل ویژگیهای لازم برای ارائه هستند، تولید و به مشتریان و سرمایهگذاران ارائه میشوند.
البته مفهوم mvp به این معنا نیست که محصول مورد نظر نصفه و ناقص باشد! خیر. این محصول پس از تحلیل بازار و رقبا و با در نظر گرفتن نیازهای مشتری بدون افزودن امکانات و قابلیتهای بیشتر به آن، ساخته میشود. اضافه کردن امکانات بیشتر هم به دلیل داشتن هزینه و زمان بالا باید متناسب با نیاز مشتری باشد. نخستین بار Frank Robinson در سال ۲۰۰۱ مفهوم mvp را مطرح کرد و پس از آن Eric Reise آن را در توسعه و ساخت برنامههای کاربردی و کارآفرینی اینترنتی استفاده کرد.
محصول mvp چه ویژگیهایی دارد؟
mvp حداقل ویژگیهای یک محصول پذیرفتنی را دارد. یعنی مشتری آن را میخرد تا نیازهای خود را برطرف کند. از این رو محصول مورد نظر باید کاربردی باشد. در غیر این صورت استقبال چشمگیری از آن نمیشود. یکی دیگر از خصوصیات محصول mvp این است که قابل اطمینان باشد تا مشتری بتواند آن را به خیال راحت بخرد. از طرفی قابل استفاده بودن هم بسیار مهم است.
اگر شیوه استفاده از محصول پیچیده و سخت باشد، مشتری از خرید آن استقبال نمیکند. پس محصول مورد نظر باید طوری طراحی و تولید شود که رضایت مشتریان را به دست بیاورد. دیگر ویژگی مهم یک محصول حداقلی، برخورداری از ظاهر مناسب و ارزشمند بودن آن است. اگر محصول شما ظاهر خوبی نداشته باشد، در زمان عرضه با مشکلات زیادی مواجه میشود. در کنار همه اینها بیارزش بودن محصول هم میتواند ضررهای زیادی برای سازنده به وجود بیاورد.
استفاده از mvp چه مزایایی دارد؟
ارائه mvp به شما کمک میکند با شناخت بیشتر از بازار، سرمایهگذاران و مشتریان بتوانید بدون شکست و زیانهای مالی، محصول مورد نظر را مطابق با ویژگیهای آن تولید کنید. از آن جا که یکی از اهداف مهم و اساسی mvp رفع نیازهای مشتریان است، شما میتوانید علاوه بر در نظر گرفتن منافع مشتری به اعتبار و ارزش محصول پیشنهادی هم توجه کنید.
بدین ترتیب از طریق هماهنگی فرضیههای ایده محصول با واقعیت نظر مشتریان، آنها را راحتتر جذب میکنید. اولین هدف ارائه محصول mvp این است که سازنده بتواند ارتباط مستقیمی با مشتری داشته باشد. بدین ترتیب پس از دریافت نظرات و پیشنهادات آنها، یک محصول قابل قبول و کاربردی ارائه میدهد.
ساخت mvp در ۵ مرحله
مشتری دوست ندارد وقت و هزینه خود را برای تولید محصولی بگذارد که هیچ کس حاضر نیست آن را بخرد. ساخت mvp از طریق آشنایی با نظر و سلیقه مشتری، کمک زیادی به شما میکند. اما یک mvp در چه مراحلی ساخته میشود؟
۱. تعریف هدف و مخاطبان
در اولین مرحله پس از تعریف واضح و کامل از طرح کسبوکارتان، خود را به جای مشتری قرار داده و بپرسید من چرا به این محصول نیاز دارم؟ این محصول چطور به من کمک میکند؟ پاسخ به این سوالات، نیازهای مشتریان و هدف از ساخت محصول را مشخص میکند.
۲. شناخت رقبا
اگر محصولات و خدمات مشابه در بازار موجود هستند، با بررسی و تحلیل دقیق آنها رقبای خود را بشناسید. بعضی مواقع کارآفرینان بدون در نظر گرفتن شرایط بازار رقابتی و ترافیک سایتها، فکر میکنند که طرحها وایدههای بسیار ویژهای دارند.
۳. تعیین مسیر حرکت مشتری
با بررسی مسیر حرکت مخاطبان و مشتریان متوجه میشوید که کدام قسمتهای سایت به تغییر یا تقویت احتیاج دارند.
۴. تهیه لیست امکانات ضروری
پس از تعیین مسیر حرکت مشتری، تهیه یک لیست از امکانات ضروری هر بخش بسیار مهم است. معمولا هر قسمت مجهز به تعدادی امکانات اصلی و فرعی است. این موارد را بهصورت یک لیست درآورده و موارد کم اهمیت را در پایان آن بنویسید. موارد ضروری را هم در ابتدای لیست قرار داده و متناسب با اولویت ویژگیها، ساختن آنها را شروع کنید. برای داشتن یک طرح موفق، رسیدگی به تمام مواردی که در لیست هستند، بسیار مهم است.
۵. ساختن و آزمایش کردن
پس از تعیین طرح اولیه و ساخت محصول، آن را آزمایش کنید. این مرحله دارای دو بخش آلفا و بتا است. در بخش آلفا محصول مورد نظر توسط متخصصان سنجش کیفیت آزمایش و مشکلات آن مشخص میشود. سپس در بخش بتا محصول در اختیار کاربر قرار گرفته و به آن بازخورد داده میشود. مرحله ساختن و آزمایش کردن میتواند پس از عرضه محصول تا چند بار هم تکرار شود. بدین ترتیب پس از تکرار چندباره یک ایده، بازخورد مشتری باعث تهیه محصول نهایی میشود.
چرا mvp بسازیم؟
با ساخت mvp شما میتوانید در هنگام ساخت یک محصول و ارائه به بازار اطلاعات بیشتری راجب ویژگیهای آن به دست آورید. سپس با استفاده از نظر و بازخورد مشتریان، محصول مورد نظر را توسعه داده و آن را به شکل بهتری تولید میکنید.
بهطور کلی شما mvp را با اهداف زیر میسازید:
- تحلیل و بررسی رفتار و واکنش مشتریان نسبت به محصول ساخته شده
- توجه بیشتر به سایر نیازهای مشتری که به نظر بیاهمیت میآمدند.
- نشان دادن توانایی در ارائه محصولات به مشتریان
- تعیین روشهای مختلف قیمتگذاری، شیوههای بازاریابی محصول و…
- افزایش سرعت آزمایش و یادگیری راجع به محصولات ارائه شده
- بررسی و ارزیابی فرضیه با توجه به منابع موجود
- کاهش دادن زمان و هزینه برای افزودن ویژگیهایی که مشتری نیازی به آنها ندارد.
- جمعآوری اطلاعات و بررسی مدلهای کسبوکار
- ساخت نمونه اولیه محصول و اضافه کردن قابلیتهای بیشتر متناسب با نیاز مشتری
- ارائه محصول به مشتری در کمترین زمان ممکن
- ارائه چیدمان درست و منطقی از استراتژیها و چشماندازهای سازمان خود
مهمترین نکات برای ساخت mvp
اکنون که میدانیم mvp چیست و چه کاربردی دارد با ساخت حداقل محصول قابل عرضه، از نظر و سلیقه مشتریان مطلع میشویم. در پایان هم با توجه به نکات زیر، محصول نهایی را به بازار عرضه میکنیم:
۱. عدم تعصب نسبت به محصولات
به جای اینکه خود را برای ساخت محصول یا ارائه خدمات توجیه کنید، به جای مشتری قرار گرفته و بدون تعصب انتظاراتی که از محصول دارید را بیان کنید. از خودتان بپرسید:
- چرا مشتری باید این محصول را تهیه کند؟
- این محصول کدام نیاز مشتری را از بین میبرد؟
۲. شناخت رقبا
برای پیشی گرفتن از رقبا، آنها را به خوبی بشناسید. برای این کار تنها کافی است با استفاده از ابزارهای مختلف سایتها و محصولات رقیبان خود را بررسی کرده و ببینید طرح وایده شما چه مزیتی نسبت به آنها دارد.
۳. مشخص کردن اولویتها
اولویتبندی مواردی که باید در ساخت mvp و ارائه آن به مشتری مد نظر قرار دهید، بسیار مهم است.
۴. ساخت محصول
پس از طراحی محصول نوبت به ساخت آن میرسد. پس از ساخت هم متخصص سنجش کیفیت محصول را از نظر کیفیت و استانداردهای مورد نظر بررسی میکند. بعد از رفع مشکلات اولیه، سازنده میتواند محصول را در اختیار مشتری قرار دهد.
تفاوت demo، prototype و محصول mvp
محصول mvp ساخت سریع و ارزانی داشته و با هدف سنجش مدلهای مختلف کسبوکار تولید میشود. برای آزمودن بخشهای مختلف کسبوکار میتوان چند mvp مختلف داشت. در جریان اعتبار سنجی مدل کسبوکار، یادگیری و اصلاح مدل هم انجام میشود. در حالی که prototype یا نمونه اولیه همان محصول اصلی است که به شکل دست ساز ساخته شده و میتواند راجع به طراحی و تولید محصول به سوالات تخصصی شما پاسخ دهد. Demo یا نسخه نمایش هم تنها برای آشنایی کاربر با محصول تهیه میشود.
اصول mvp در بازاریابی
اکنون که میدانید mvp چیست و چه کاربردی دارد با بررسی اصول آن در بازاریابی به فروش بیشتر محصول کمک کنید. هر بازاریابی میداند که در اختیار داشتن دادههایی بیشتر از تجربیات مشتریان، تاثیر مثبتی بر تبلیغات و فروش محصول دارد. از این رو دپارتمانهای بازاریابی قبل از اینکه همه سرمایه مارکتینگ را در کمپینهای تبلیغاتی بزرگ قرار دهند، با استفاده از mvpهای تبلیغاتی کم هزینه، پاسخ بالقوه مشتریان به فعالیتهای تبلیغاتی خود را ارزیابی میکنند.
برای مثال یک برند پیش از اینکه کمپین تبلیغاتی در سراسر جهان راهاندازی کند، پاسخ مخاطب هدف را در یک محدوده جغرافیایی خاص مورد بررسی و تحلیل قرار میدهد. اگر بخواهیم به شکل دیگری توضیح دهیم، فرض کنید یک شرکت نوعی صفحه لندینگ ساده را با هدف آزمایش فرضیه بازاریابی خود برای هر سازنده سایت طراحی کرده و هزینه تبلیغات متنی آن را پرداخت میکند.
در این شرایط ایده سایت اطلاعرسانی به مشتریان راجع به ارائه محصول جدید است که به آنها پیشنهاد میکند پس از ثبت مشخصات تماس خود، اولین فردی باشند که محصول جدید در دسترس آنها قرار میگیرد. به طور کلی mvp بازاریابی با قرار دادن نوعی پایگاه داده راجب اطلاعات تماس با مشتریان، امکان استفاده از محصول کسبوکار و سودآوری آن در آینده را فراهم میکند.
اصول mvp در طراحی محصول
کار با استراتژیهای مختلف mvp به توسعه مداوم نسخههای جدید محصول احتیاج دارد. به همین دلیل هر چرخه، طراحی نمونه اولیه را شامل میشود. توسعه طراحی محصول دارای مراحل زیر است:
- طراحی نمونه اولیه
- بهینهساز رابط کاربری
- طراحی ماکت و اسکلت محصول
در اولین مرحله، طراحی محصول بر اساس فرضیه تیم، توسعه پیدا میکند. طراحان هنگام آمادهسازی مراحل توسعه mvp، روی دادههای حاصل شده از تعامل کاربران واقعی با نسخه قبلی محصول کار میکنند. در این شرایط وظیفه تیم طراحی mvp این است که نقاط قوت محصول را تقویت کرده و عناصر غیر ضروری را حذف کند. اینگونه جریان تعامل کاربر با شفافسازی ویژگیهای محصول آسانتر میشود.
اصول mvp در متدولوژی اجایل
این روزها بدون پیادهسازی mvp، متدولوژی اجایل یا چابک قابل تصور نیست. این رویکرد با هدف بهبود کارایی توسعه نرمافزار و در نتیجه کار تیمهای کوچک سازماندهی و اجرا میشود. در این تیمها ارتباطات تا حد ممکن ساده و راحت هستند. از طرفی واحدهای کاری هم با استفاده از روش توسعه تکراری یا تکرار مراحل توسعه، محصول مورد نظرشان را بهبود میدهند. هر مرحله جدید از تکرار توسعه mvp بر اساس تحلیل بازخوردهای دریافتی از کاربران و در فاصله چند هفتهای اتفاق میافتد. با این حال استارتاپ بیشتر قرادادهایی با قیمت ثابت را برای توسعه mvp در نظر میگیرد.
۳ نمونه از محصولات قابل قبول mvp
اکنون که میدانید mvp چیست و چه کاربردی دارد، شما را با 3 نمونه از محصولات قابل قبول ام وی پی آشنا میکنیم:
Spotify
اسپاتیفای با ارائه کمینه محصول پذیرفتنی و بررسی بازخوردهای قانعکننده توانست تنها در چند ماه با بزرگترین برندهای سازنده موسیقی در جهان قرارداد ببندد. در سال ۲۰۰۷ ام وی پی سرویس پخش موسیقی جهان برای تعداد محدودی از کاربران ویندوز راهاندازی شد. این روزها این سرویس با دریافت حق اشتراک از بیشتر از ۸۷ میلیون نفر توانسته درآمد هنگفتی را برای بنیانگذاران Spotify به دست بیاورد.
ETSY
در سال ۲۰۰۵ ایده بازار صنایع دستی بر پایه eBay مورد آزمایش قرار گرفت. بازاریابان استارتاپ با کمک نسخه ام وی پی توانستند علاوه بر شناسایی محبوبترین دستهبندی محصولات، نیازهای کلیدی خریداران محصولات دست ساز را مورد بررسی قرار دهند. نتیجه اینکه امروزه در حدود ۵۴ میلیون نفر از Etsy استفاده میکنند.
Uber
اولین نسخه این سرویس، امکان پیدا کردن نزدیکترین وسیله بدون نیاز به تماس با تاکسی سرویس را فراهم کرد. بدین ترتیب مسافر میتوانست هزینه سفر را بدون در آوردن کیف پول از جیبش بپردازد. درست است که اوبر نوعی اپلیکیشن است، اما امکان اشتراکگذاری موقعیت جغرافیایی مشتری، تماس مستقیم با راننده و… را فراهم کرده و در حال حاضر در بیشتر از ۶۰۰ شهر جهان در دسترس است.
آیا mvp یعنی ساخت محصول ناقص؟
مفهوم mvp به این معنا نیست که فرد یک محصول ناقص یا نصفه و نیمه بسازد. این محصول با در نظر گرفتن نیازهای مشتری و تحلیل بازار و رقبا ساخته میشود. از این رو امکانات و قابلیتهای اضافی هم ندارد. افزودن امکانات بیشتر باید متناسب با نیاز مشتری باشد تا هزینه و زمان شما را هدر ندهد.
چرا ارائه محصول mvp برای کسبوکارها مهم است؟
ارائه کمینه محصول پذیرفتنی یا mvp به دریافت اطلاعات اولیه راجع به علاقه کاربران به ایدههای شما و توسعه نهایی آن کمک میکند. مثبت بودن این اطلاعات برای توسعه محصول مفید است و این اطمینان را به شما میدهد که اجرای mvp در سطح گسترده موفقیت زیادی را به دنبال دارد. بدین ترتیب در وقت و هزینه شما صرفهجویی شده و سرمایهگذاری روی توسعه حداقل محصول قابل ارائه، سود قابل توجهی را برایتان به دنبال دارد.
انواع mvp
برای تجزیه و تحلیل رفتار مشتریان و بازخورد آنها، از مدلهای متنوع mvp استفاده میشود. در ادامه شما را با انواع مختلف mvp آشنا میکنیم.
mvp جادوگر شهر اوز
اگر محصول شما باید طیف وسیعی از ویژگیهای پیچیده را داشته باشد، با توسعه mvp جادوگر شهر اوز شروع کنید. این نوع mvp باعث ارائه خدمات استاندارد برنامه به کاربران شده و باعث میشود بتوانید بهصورت دستی به تمام درخواستهای مشتریان رسیدگی کنید. البته مشتریان این را نمیدانند و فکر میکنند پردازش درخواستها بهصورت آنلاین انجام میشود. هدف از این نوع mvp، تعامل مستقیم با کاربران است.
mvp پیشکار
با این نوع mvp به هیچ فناوری نیاز ندارید و کاربر را از ابتدا تا انتها بهصورت دستی راهنمایی میکنید. در این شرایط کاربر میداند توسط یک انسان راهنمایی میشود نه سیستم. بدین ترتیب امکان شناسایی نقاط ضعف mvp فراهم بوده و مشکلات کاربران شناسایی میشود.
mvp گام به گام
در این نوع mvp از خدمات و راهحلهای موجود استفاده کرده و میتوانید هزینهها را کاهش دهید. برای تست محصول هم نیازی به ساخت پلتفرم تجارت الکترونیکی ندارید. بر این اساس mvp شامل اجزاء و ابزارهایی از منابع متعدد است و نیازی نیست فرد همه چیز را از ابتدا بسازد.
mvp صفحه هدف
در یک وبسایت ساده صفحهای که نقش CTA را دارد، صفحه هدف است. این وبسایت به یک mvp کامل تبدیل شده و با برخورداری از تصاویر جذاب، محصول شما را توصیف میکند. برای اینکه تاثیر پیامها و CTAها را بر فعالیت کاربران تشخیص دهید، از چند صفحه هدف استفاده کنید. بدین ترتیب بازخورد و ایمیل مشتریان احتمالی را جمعآوری کرده و کاربران را به انجام اقدامات مرتبط فرا میخوانید.
mvp تکه تکهای
mvp قطعهای یکی از روشهای کم هزینه برای معرفیایدهها به کاربران است. بدین ترتیب یک نسخه آزمایشی از محصول همراه با کمی نوآوری تهیه میشود که عملکرد اصلی محصول را به مشتریان نشان میدهد.
mvp با صفحه فرود
برای اینکه محصولات یا خدمات نهایی توصیف شوند، از mvp صفحه فرود استفاده میشود. در این روش نام محصول و خدمات شما در کنار یک لیست از مزایا و ارزشهای آن درج میشود.
mvp ایمیلی
در این نوع mvp یک ایمیل به صورت دستی ایجاد شده و از این طریق راجع به ایده و محصول جدیدتان به مخاطب پیشنهادی ویژه داده میشود. بدین ترتیب فرد میتواند متوجه شود که پاسخ مطلوب و مناسبی از طرف مشتریان و بازار میگیرد یا خیر.
mvp پیش سفارش داده شده
اگر به مشتریان زیادی برای رسیدن به سودآوری نیاز داشته یا برای تولید محصول به وقت و هزینه بیشتری احتیاج دارید با استفاده از این نوع mvp و با ایجاد صفحه ورودی یا کمپین سرمایهگذاری انبوه پیش پرداخت دریافت کنید.
mvp متکی بر مخاطب
اگر راجع بهایده خود اطلاعات تخصصی ندارید، برای شناخت اثر محصول باید وارد دنیای مشتریان شوید. بدین ترتیب با تشکیل پایگاه مشتری علایق آنها را تشخیص داده و سپس محصول یا خدمت مورد نظرتان را ارائه میدهید.
mvp نوع دستی
در صورت آفلاین بودن فعالیت مشتریان یا دشواری پیشبینی مواد لازم برای تولید محصول از mvp نوع دستی استفاده کنید. بدین ترتیب مشکلات مشتریان را حل کرده و با ارزیابی تقاضای موجود، میزان علاقهمندی آنها را به خدماتتان بشناسید.
mvp تک کاربره
اگر فکر میکنید باید بخشی از یک محصول را در قالب یک محصول مجزا ارائه دهید، به جای اینکه به دنبال منابع بیشتری بروید با ساخت صفحهای مجزا، مقدار کمی ترافیک به آن ارسال کرده و فروش خود را افزایش دهید.
mvp محصولات سایرین
اگر میخواهید به بازار کار رقبای کارکشته وارد شوید یا محصولی بسازید که پیشبینی امکانات و منابع مهندسی لازم برای تولید آن سخت است، از محصولات سایرین استفاده کنید. بدین ترتیب با متصل کردن پایگاه پژوهشی رقیب به وب سایت، محصول یا خدمت مورد نظرتان را بفروشید.
mvp روش دربان
در این روش شما کالا یا خدمات خاصی را در اختیار مشتری قرار نمیدهید بلکه از طریق برقراری ارتباط با مشتریان از آنها میخواهید که نیازهای خود را در یک حوزه خاص با شما در میان بگذارند.
mvp روش ویدئوهای توضیحی
هیچ چیز مثل یک ویدئو نمیتواند بهترین روش معرفی محصول در زمان عرضه آن باشد. با استفاده از این روش نحوه استفاده از محصولات یا خدمات به کاربر توضیح داده شده و با کمی خلاقیت، مشتری به تعامل بیشتر با شما تشویق میشود.
mvp روش پیش خرید
روش پیش خرید مناسب زمانهایی است که محصولی را در دست تولید دارید و باید سرمایهگذاری زیادی برای نهایی کردن آن در نظر بگیرید. بدین ترتیب علاوه بر ارزیابی دقیق تعداد مشتریان دست به نقد، از کمک مالی آنها برای پیشبرد پروژه استفاده میکنید.
نحوه توسعه mvp
قبل از شروع توسعه mvp باید چند مرحله مهم را طی کنید. در غیر اینصورت ممکن است وقت و هزینه خود را هدر دهید. در اولین گام بازار را بررسی کرده و از دیدگاه مردم راجع به ایده خود مطلع شوید. سپس با خیال راحت نظرسنجی کرده و از اطلاعات به دست آمده برای تصمیمگیری درست استفاده کنید. در کنار اینها با تجزیه و تحلیل رقبا، محصول یا خدمت ارائه شده را از نمونههای مشابه تمایز داده و سعی کنید تا رضایت حداکثری مردم را به دستآورید. در گام بعد باید ارزش محصول وایده خود را تعریف کنید. در نهایت هم با تهیه یک لیست از ویژگیهای مورد نیاز، آنها را بر اساس میزان اهمیتشان اولویتبندی کنید.
سخن پایانی
در این مقاله به این سوال که mvp چیست و چه کاربردی دارد پاسخ دادیم. در پایان به شما یادآوری میکنیم که یکی از مهمترین گامها برای آزمایش محصولات یا خدمات جدید، ارائه mvp و بررسی احتمال میزان موفقیت و شکست ایدههای جدید است. بدین ترتیب طراح یا سازنده متوجه میشود که ایده جدید او تا چه اندازه قابلیت اجرا شدن دارد و آیا در صورت ورود به بازار مورد استقبال مشتریان قرار میگیرد؟ یا اینکه تا چه حد با نیاز مشتریان هدف همخوانی دارد؟ mvp با رویکردی که دارد باعث صرفهجویی در وقت و هزینه شما میشود. همچنین از پرداخت هزینه برای ایدههایی احتمال شکست آنها وجود دارد، جلوگیری میکند.
منابع